CBD'nin tedavi edici özellikleri ve çok sayıda faydası bugün tıp ve bilim dünyası tarafından kabul edilmiş durumda. CBD'nin, kanser, epilepsi ve parkinson gibi birçok önemli hastalığın tedavisine katkıda bulunduğu yapılan araştırmalar sonucunda kanıtlanmıştır. Peki CBD yağı nedir? CBD nasıl etki gösterir? ve CBD yağı hangi hastalıklara iyi gelir? Tüm bunları ve daha fazlasını kapsamlı makalemizde sizin için açıklamaya çalışacağız.
CBD nedir?
Bilinirliği binlerce yıl öncesine dayanan CBD’nin (Cannabidiol - Kanabidiol), günümüzde tıbbi ve bilimsel topluluklar tarafından incelenen en heyecan ve umut verici bileşiklerden biri olduğunu söyleyebiliriz.
CBD, Cannabis Sativa L. çiçeğinde doğal olarak oluşan ve zengin geçmişi olan bir bileşiktir. Güvenli ve bağımlılık yapmayan bir madde olan CBD, kenevirde 100'den fazla bulunan fitokanabinoidlerden biridir. Kenevirin temel bileşenlerinden olan THC gibi psikoaktif (kafa yapıcı) etkisi yoktur. Bu, bilim insanlarının başlangıçta CBD'nin etkin olmayan bir bileşen olduğuna inanmalarına neden olsa da son araştırmalar sayesinde CBD'nin merkezi sinir sistemi üzerinde birçok etkisinin olduğu keşfedildi.
CBD ilk olarak 1940’lı yıllarda izole edilmiştir ancak formülünün keşfi ve yapının tanımlanması, “kenevir araştırmalarının babası” Profesör Raphael Mechoulam ve bir grup araştırmacı tarafından 1960’lı yıllarda tamamlanmıştır. 1988 yılında CB1 ve CB2 kanabinoid reseptörlerinin fareler üzerinde keşfedilmesi ve 1995 yılında kanabinoid resptörlerinin sadece farelerde değil, insanlar dahil neredeyse tüm canlılarda bulunduğunun anlaşılması ile CBD'nin insanlar ve hayvanlar için ne kadar önemli olduğu kanıtlanmıştır.
CBD'nin kısa tarihi
Çeşitli devlet yönetimleri tarafından uygulanan kenevir yasakları, CBD’nin tedavi edici faydalarının yakın tarihli bir keşif olduğunu varsayımına yol açsa da, bu durum gerçeklerden çok uzaktır.
Kenevirden türetilen tıbbın ilk belgelenmiş kullanımı, Çin İmparatoru Sheng Nung’un unutkanlık, sıtma, romatizma ve gut gibi çeşitli rahatsızlıklara yardımcı olmak için kenevir infüzyonlu bir çay kullandığı MÖ. 2737 yılına kadar uzanmaktadır.
Büyük Britanya Kraliçesi Victoria’nın, 1901’de sona eren saltanatı sırasında adet kramplarını hafifletmek için yüksek CBD içerikli kenevir özleri kullandığına inanılmaktadır.
İrlandalı hekim ve tıp araştırmacısı William B. O’Shaughnessy (1809-1889), 1839 yılında Asiatic Society of Bengal Dergisinde yayınladığı kenevir üzerine araştırması sonrasında, bilim adamları kenevirin tıbbi uygulamalarını dikkate almaya başlamıştır. O zamanlarda oldukça tartışmalı olan çalışmasında, O’Shaughnessy kenevirin temel etkilerini ve potansiyel tıbbi uygulamalarını, özellikle kenevirin anestezik tesirlerini ayrıntılı bir şekilde açıklamıştır. İrlandalı araştırmacı fark etmemiş olsa da, bir gün kanabinoid olarak adlandırılacak bileşiklerin keşfine kapı açmıştır.
CBD yağı nedir?
CBD yağı, çeşitli yöntemlerle doğal kenevir bitkisinin çiçeklerinden, tomurcuklarından, reçine ve yapraklarından ayrıştırılarak, hindistan cevizi yağı, zeytin yağı veya kenevir tohumu yağı gibi yağlarla karıştırılmasıyla elde edilen ve daha çok tıp alanında olmak üzere birçok sektörde kullanılan değerli bir yağdır. İçinde bulunan CBD'nin yoğunluğuna göre CBD yağları %5, %10, %20 gibi farklı oranlarda şişelenerek son kullanıcıya ulaştırılır.
CBD, iştah, metabolizma, uyku, ruh hali ve bağışıklık sistemi dahil olmak üzere vücudumuzun birçok işlevini düzenleyen bir sinyal ağı olan endokanabinoid sistem ile etkileşime girerek faydalarını gösterir ve THC gibi psikoaktif değildir.
CBD yağının ise birçok ayrıştırma yöntemi vardır. Bu yöntemlerin en çok kullanılanı ve en verimli olanı süperkritik karbondioksit (Supercritical CO2 Extraction) yöntemidir.
CBD yağı türleri
CBD yağı, tam spektrum, geniş spektrum veya CBD izolat olarak üçe ayrılır. Üç tür benzer görünse de, birbirlerinden çok uzaktır. Peki bu terimler arasındaki farklar nedir?
Özetlersek bu terimler, bitkiden ekstrakt edilen CBD yağında hangi doğal kenevir bileşenlerinin olduğunu tanımlar. Her tür, dikkat edilmesi gereken farklı faydalar sağlar ve CBD yağı kulanıcısı için bu farklar önemlidir. Spektrumun’ bir ucunda saf CBD’den başka bir şey içermeyen CBD izolat, diğer uçta ise, çeşitli kannabinoidler, flavonoidler ve terpenler içeren tam spektrumlu CBD bulunur.
CBD yağı ile kenevir tohumu yağı aynı şey mi?
Kenevir yağı ve CBD yağı arasındaki farkları ayırt edebilmenin anahtarı ilk önce bu genel konsepti kavramaktır: CBD yağı bir tür kenevir yağıdır, ancak her kenevir yağı CBD yağı değildir. Kenevir yağını hem CBD yağı hem de kenevir tohumu yağı için ortak bir terim olarak düşünebiliriz.
Kenevir yağı terimi, bitkinin sapları, çiçekleri ve tohumları da dahil olmak üzere kenevirin herhangi bir kısmından ekstrakte edilen bir yağı tanımlamak için kullanılabilir. CBD yağı da dahil olmakla birlikte, kenevir yağı ve CBD yağı hakkında konuşurken kullanılan terminoloji farklıdır. Çoğu durumda, kenevir yağı terimi, gıda hazırlanmasında yaygın olarak kullanılan kenevir tohumu yağı adı verilen besleyici bir yağı tanımlamak için kullanılır. Diğer zamanlarda kenevir yağı, CBD yağını tanımlamak için de kullanılabilir.
Hem CBD yağı hem de kenevir tohumu yağı, kenevir yağı türleri olarak kabul edilmesine rağmen, kenevir tohumu yağı ve CBD yağı farklı amaçlar için tüketilir. Kenevir tohumu yağı, çoğunlukla, yüksek besin değerleri için bir mutfak bileşeni olarak yemeklerde ve vücut bakım ürünlerinde kullanılır. CBD yağı, aynı zamanda besleyici olsa da, öncelikle doğal olarak genel sağlığını teşvik etmek isteyenler tarafından farklı formlarda kullanılmaktadır.
Temel olarak iki yağ arasındaki fark; CBD yağı kenevirin çiçeğinden elde edilen ve yüksek kanabinoid içeriğine sahip yağdır. Kenevir (tohumu) yağı ise kenevir tohumlarının soğuk sıkım yöntemi ile sıkılarak elde edilen yağdır ve omega-3, omega-6 yanı sıra bol miktarda vitamin içerir.
Kenevirde yaygın olarak bulunan kanabinoidler nelerdir?
Kanabinoidleri ayırt etmenin en temel yolu, psikoaktivite derecelerine göre sınıflandırmaktır. Örneğin, CBG, CBC ve CBD kanabinoidlerinin aksine, THC, CBN ve CBDL ile diğer bazı kanabinoidlerin değişen derecelerde psikoaktiviteye sahip olduğu bilinmektedir. Aşağıda, kenevirde yaygın olarak bulunan kanabinoidlerin listesini bulabilirsizin.
CBC - Cannabichromene
CBD - Cannabidiol
CBG - Cannabigerol
CBN - Cannabinol
CBDA - Cannabidolic Acid
CBDV - Cannabidivarin
THC - Tetrahydrocannabinol
THCA - Tetrahydrocannabinolic Acid
THCV - Tetrahydrocannabivarin
CBD ve THC arasındaki farklar nelerdir?
Hem CBD hem de THC, beynimizde nörotransmiterleri serbest bırakan reseptörlerle çalışır. Nörotransmiterler, hücreler arasındaki mesajları iletmekten sorumlu kimyasallardır ve acı, ruh hali, uyku, bağışıklık fonksiyonu, stres ve hafıza gibi durumları etkilerler. İki bileşik arasındaki yakın ilişki, her ikisinin de vücut üzerinde aynı etkiye sahip olduğu varsayımına neden olabilirken, CBD ve THC’nin moleküler yapıları arasındaki farklar bu düşüncenin tersini göstermektedir.
CBD ve THC, kenevirde bulunan en yaygın kanabinoidlerdir. Hem endüstriyel kenevirde (Cannabis Sativa) hem de hint kenevirinde (Cannabis Indica) bulunurlar. Cannabis Indica çok daha fazla THC içerirken, Cannabis Sativa daha çok CBD içeriğine sahiptir. CBD hem endüstriyel kenevirden hem de hint kenevirinden üretilebilir. Endüstriyel kenevirden üretilen CBD %0.3 ya da daha az THC içerirken, hint keneviri daha yüksek THC konsantrasyonları ihtiva eder.
CBD ve THC aslında aynı kimyasal yapıya sahiptir: 21 karbon atomu, 30 hidrojen atomu ve 2 oksijen atomu. Neredeyse ikiz sayılabilecek iki bileşiği ayıran şey tek bir atomun farklı düzenlenmesidir. Bir atomun bir insan saçından yaklaşık bir milyon kat daha küçük olduğunu düşünürsek burada bahsettiğimiz mikroskobik bir farktır. Bu durum CBD ve THC’ye farklı kimyasal özellikler verir ve vücudumuzu farklı şekilde etkiler.
CBD aslında terminolojik olarak psikoaktif etsiki olmayan bir kanabinoid olarak tanımlansa da tam olarak öyle değildir. CBD'nin anksiyete, stres ve depresyon üzerindeki olumlu etkileri aslında onun da pozitif psikoaktif etkilerinin olduğunu gösteriyor.
Peki THC (Tetrahydrocannabinol) zararlı mı?
Çok miktarlarda THC, paranoya, unutkanlık, motor fonksiyon bozukluğu gibi istenmeyen psikoaktif veya fiziksel etkilere yol açabilir. Ancak araştırmalar, THC'nin depresyon, ağrı, bulantı, baş ağrısı ve uykusuzluk gibi konular için medikal izinle kullanıldığında faydalı olduğunu göstermektedir.
Endokanabinoid Sistem nedir?
Neredeyse her canlıda bulunan ve karmaşık bir hücre sinyalizasyon sistemi olan endokanabinoid sistemin (ECS) keşfindeki ilk adım, 1960’lı yılların başında “kenevir araştırmalarının babası” olarak bilinen Dr. Raphael Mechoulam tarafından CBD ve THC’nin ilk kez izole edilerek stereokimyalarının tanımlanması ile başlamıştır.
Günümüzde uzmanlar hala endokanabinoid sistemi tam olarak anlamak için çalışıyorlar. Şu ana kadar endokanabinoid sistemin uyku, ruh hali, iştah, hafıza, üreme ve doğurganlık gibi bir dizi işlevi ve süreci düzenlemede rol oynadığını biliyoruz. Ayrıca endokanabinoid sistem, kenevir türevli ürünler kullanmasak bile vücudumuzda aktif olarak çalışmaktadır.
Endokanabinoid sistem üç temel bileşen içerir: Endokanabinoidler, reseptörler ve enzimler.
Endokanabinoid sistem hakkında detaylı makalemizi buradan okuyabilirsiniz.
CBD yağı nasıl kullanılır?
CBD yağı kullanmak için en çok tercih edilen seçenek ,CBD yağının dil altına damlatılması yöntemidir.
Ancak CBD kullanmak için karşınıza çıkabilecek seçenekler birkaç genel kategoriye ayrılır ve her birinin kendi avantajları ve dezavantajları vardır. CBD’ye artan talep nedeniyle, artık izolatlar, tentürler, sakızlar, kapsüller ve topikaller gibi çok çeşitli CBD ürünleri arasında seçim yapabilirsiniz. Aşağıdaki listede farklı seçenekleri de bulabilirsiniz.
CBD Tütünü & Elektronik Sigara (Solunum)
CBD Besinleri & Kapsülleri (Sindirim)
CBD tentürleri ve CBD yağı konsantresi (Sindirim)
Topikal ve Transdermal CBD (Emilim)
Suda çözünebilir CBD (Sindirim)
CBD yağı hangi dozlarda kullanılmalıdır?
CBD yağı için doğru bir doz yoktur. Kullanacak olan kişinin vücut ağırlığı, tedavi ettiği durum, CBD toleransı ve kullanılan üründe bulunan CBD konsantrasyonu ve türü gibi birçok faktör dozu belirleyen etkenlerdir.
Çok sayıda araştırma, CBD’nin oldukça güvenli ve vücudumuz için iyileştirici özellikleri olduğunu ortaya koymuştur. Çalışmalar, herkesin alması gereken evrensel tek bir CBD dozu olmadığını göstermiştir. Bunun yanında, CBD, henüz, Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından düzenlenmediği ve resmi olarak önerilen hiçbir dozajı bulunmadığı için ne kadar CBD almanız gerektiğini anlamak zor olabilir.
İnsanlar ve hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, CBD’nin vücutta değişen dozlarda farklı yanıtlar verdiğinin altını çizmiştir. İnsanlar üzerinde yapılan çalışmaların çoğunda günlük 20 ila 1500 miligram arasında dozlar uygulanmıştır.
"CBD yağı hangi dozda nasıl kullanılır?" makalemizi okumak için tıklayın.
CBD'nin bazı faydaları
Yapılan araştırmalara göre CBD birçok hastalığın ve rahatsızlığın tedavisinde destekleyici ve etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Huntigton
Kronik ağrılar
Psikolojik rahatsızlıklar
Depresyon
Enfeksiyonlu hastalıklar
Romatizma
Artrit
Rahatsız bağırsak ve Crohn hastalığı
Hareket bozukluklarını iyileştirir
Yapılan araştırmalar, kanabinoidlerin parkinson ve diskinezi gibi hareket bozukluklarına yol açan hastalıkları iyileştirmede etkili olabileceğini göstermiştir.
Ağrıyı azaltır
CBD dahil olmak üzere kenevir özleri içeren ilaçların kronik ağrıyı azaltmada etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Psikoz ve bipolar bozukluk
Bir çalışma, sıçanlarda 14 günlük CBD uygulamasının beyinden türetilen biyomolekül seviyelerini arttırdığını ve beyindeki oksidatif hasara karşı koruma sağladığını buldu. Oksidatif stres, bipolar bozukluğun gelişiminde önemli bir rol oynadığından araştırmacılar, CBD'nin bir tedavi yöntemi olarak yararlı olabileceğine inanmaktadır.
Uyuşturucu bağımlılığı ile mücadele etmenizi sağlar
Fareler üzerinde yapılan bir araştırma, CBD enjeksiyon uygulamasının, eroin arayışı sonrasında görülen değişiklikleri normalleştirebildiğini buldu. Araştırmacılar, bulgularına dayanarak CBD'nin eroin bağımlılığı için potansiyel bir tedavi olabileceğini öne sürüyorlar.
CBD hangi sektörde kullanılır?
CBD en çok gıda ürünlerinde kullanılsa da aslında birçok sektörde CBD içerikli ürünler hızla artıyor. Bu sektörlerin en başında kozmetik ve güzellik sektörü geliyor. CBD içerikli krem, losyon ve makyaj ürünleri birçok kişi için ilk tercih. Bunun yanında CBD'nin kullanıldığı başlıca sektörler şunlar;
İlaç & Takviye Gıda
Kişisel bakım & Kozmetik
Yiyecek & İçecek
Tütün
Tekstil & Moda
Evcil hayvan ürünleri
Türkiye'de CBD yağı satılıyor mu?
Henüz Türkiye'de CBD yağı yasal olarak satılmıyor. El altından kaçak olarak satılan ürünler var ancak bunları tavsiye etmiyoruz. Kenevir tohumu yağını CBD yağı diye pazarlayan ve ihtiyaç sahibi insanları dolandıran birçok satıcı olduğunu da maalesef duyduk. Bu yüzden onaysız bir ürünü almanızı tavsiye etmiyoruz.
Ülkemizde de satılan kenevir tohumu yağını CBD yağı ile karıştırmamak gerekir. CBD yağı yüksek CBD değerine sahip bitkiden elde edilirken, kenevir tohumu yağı kenevir tohumundan elde edilir. Bu konudaki ayrıntılı makaleyi buradan okuyabilirsiniz.
